Bij een uitvaart denk je misschien snel aan een uitvaartcentrum met een ceremonie en afsluitende borrel. Vaak zijn het heel mooie diensten met veel emotie. Wat je misschien niet wist, is dat er op het gebied van uitvaarten heel veel mogelijkheden zijn. De locatie, invulling, muziek, zelfs de sfeer: niets hoeft van tevoren vast te staan.

Eva de la Mar heeft zelf als uitvaartondernemer in Amsterdam veel verschillende uitvaarten meegemaakt. Ze vertelt over uitvaarten die haar zijn bijgebleven, die allemaal op hun eigen manier een bijzonder, persoonlijk afscheid hebben gevormd.

De kinderen voorop
‘Een uitvaart die ik niet zal vergeten was die van een man die plotseling was komen te overlijden en hierbij twee kinderen achterliet. Dat maakte de uitvaart voor iedereen nog meer beladen en spannend. Op de uitvaart zouden ook tientallen kinderen komen: allemaal vriendjes en vriendinnetjes van school en van de hockeyclub. De kinderen van de overledene hadden natuurlijk ook een grote rol in zijn leven gespeeld. We hebben besloten om de uitvaart daar dus op aan te laten sluiten.

De uitvaart vond plaats in een grote kerk in Amsterdam. De kinderen kregen gedurende de hele dag vrij spel. Dit gebeurde al vanaf de binnenkomst: ze werden warm ontvangen. De kerk lag vol met zitzakken, waar de kinderen op konden loungen. Na de ceremonie kwamen er schalen met bitterballen naar de kinderen toe, die vijf minuten later weer helemaal leeg terugkwamen. Ze konden, als ze even niet meer bij de ceremonie wilden zijn, naar een ‘chillruimte’ of buiten sporten en spelen. Zo konden ze ook troost bij elkaar vinden. Ook voor de ouders maakte dit de uitvaart veel luchtiger. Het hielp hen naar de goede dingen te kijken. De aanwezigheid van alle kinderen deed niets af van de inhoud van de ceremonie – het hielp mensen juist om losser te zijn en meer in hun gevoel te zitten.’

De laatste vaart
‘In een uitvaart spiegelen we vaak het leven van de overledene. Zo ook bij de uitvaart van de oud-beheerder van een scheepswerf. De uitvaart werd gehouden in een prachtig museum, waar een vriend hem op een schip naartoe had gevaren. De dienst begon aan het einde van de middag in een prachtige zaal en werd afgesloten met een borrel. We hadden de dag zó gepland dat het tijdens de borrel donker zou worden.

Langs de kade, de steiger en in de museumtuin hadden we allemaal lichtjes neergezet. Iedereen stond in het donker bij de lichtjes om hem vanaf de steiger uit te zwaaien. De boot tufte weg het donker in, omringd door de lichtjes van de stad. Het plaatje klopte helemaal. Een echte Amsterdammer die met de boot vertrok vanuit de werf; zijn laatste vaart door zijn eigen stad… Dat was echt prachtig.’

Een jonge rouwstoet
‘Niet iedereen wil een grote, uitbundige uitvaart. Dat hoeft ook helemaal niet. Ik weet nog een uitvaart van een vrouw die nooit echt van veel poespas was geweest. Toen de familie de uitvaart met mij plande, vonden ze dat de meeste rouwauto’s niet echt geschikt waren om haar te vervoeren. Er borrelde een nieuw idee naar boven. Een van haar kleinzoons had namelijk net zijn rijbewijs gehaald… Zou hij niet kunnen rijden? De familie vond het prachtig; de jongeren al helemaal.

De kist werd op maat gemaakt, zodat deze in de auto van de vrouw zelf zou passen. Haar kleinzoon kroop achter het stuur met zijn broer naast zich. Voor de kleinkinderen was het prachtig dat ze dit voor hun oma konden doen. Het was ook een enorme erebaan om haar te vervoeren. Hij vond het ook ontzettend spannend. Toen we waren aangekomen bij de begraafplaats, stond de beheerder van de begraafplaats wel even te kijken. Dat had hij nog nooit eerder gezien!’

Uitvaarten in Amsterdam
‘In Amsterdam heb je enorme luxe in de keuze voor een locatie van een afscheid. Er zijn heel veel mooie en bijzondere gebouwen, zowel voor kleinschalige als grote uitvaarten. Ook de grachten en de Amstel kunnen een rol spelen. Er zijn jazzclubs, binnentuinen, hotels. Ga maar na: de stad kent talloze trouwlocaties. Het klinkt misschien gek, maar op plekken waar je kan trouwen, kan je ook rouwen.’

‘Een persoonlijke uitvaart is een kwestie van tijd en aandacht’
Eva: ‘Ik bespreek altijd met de familie hoe we de uitvaart zo passend en persoonlijk mogelijk kunnen maken. Het bijzonder maken van een uitvaart heeft niets te maken met dat het groots en meeslepend moet worden, of dat het heel veel geld moet kosten. Het is een kwestie van tijd en aandacht en een beetje de durf om het anders te doen dan ‘normaal’ om de uitvaart helemaal te laten aansluiten op de overleden dierbare. Ik vind dat ieder mens dat verdient. Mensen vallen vaak terug op uitvaarten waar ze te gast zijn geweest, maar als je iets anders bedenkt wat heel erg bij de persoon past, voelt dit meestal heel logisch. Door het hier rustig met elkaar over te hebben, kun je een herinnering maken om positief op terug te kijken.’