Die dinsdag in maart doet Toon Jennissen wat hij zijn ‘hele leven’ al doet: de koeien verzorgen in de stal van zijn bedrijf in Den Dungen. Alleen dit keer gaat het helemaal mis. In het gedrang voor de melkmachine raakt de 88-jarige bekneld tussen een ijzeren hekwerk en een van zijn koeien, waardoor de lucht uit zijn longen wordt geperst. ‘Ik dacht dat mijn laatste uur had geslagen.’

‘Als dat hek een muur was geweest, had ik het niet gered’, zegt hij. ‘Nu kon ik gelukkig tussen de spijlen door wegkruipen.’ De pijn voelt hij dan nog niet. ‘Ik zag niemand, dus ik heb mijn broek afgeklopt, ben naar de auto gelopen en naar huis gereden.’ Wanneer hij thuiskomt, komt toevallig zijn dochter net langs. Zij ziet meteen dat het mis is. De huisarts wordt gebeld en niet lang daarna ligt hij in het Jeroen Bosch Ziekenhuis.

Aan beide kanten van de borstkas zijn zeven ribben gebroken, waarvan sommige op meerdere plaatsen, constateert men op de Spoedeisende Hulp. Ernstig letsel dat bij oudere patiënten een hoge kans geeft op overlijden. Toon wordt opgenomen op de Intensive Care voor extra ondersteuning en pijnstilling. Hij krijgt een longontsteking, zijn toestand verslechtert en er wordt ernstig getwijfeld aan de kans op herstel. ‘Dankzij dokter Boersma kan ik het nog navertellen’, zegt hij beslist.

Strohalm
Dokter Boersma is traumachirurg in het JBZ. Hij ziet – ondanks de hoge leeftijd van Toon en de sombere prognose – toch een optie voor een levensreddende ingreep, door de ribben te fixeren met ribplaten, een vernieuwende en experimentele behandeling. Na goede gesprekken met Toon, zijn familie en dr. Simons, de intensive-care-specialist, over de voor- en nadelen van de operatie en mogelijke risico’s, besluiten ze deze strohalm te grijpen. Toon: ‘Ik zei toen tegen de dokter: ‘Als ik levend uit het ziekenhuis kom, dan moet u ons bedrijf komen bezoeken voor een rondleiding.’’

Goede conditie
De dag na zijn 89ste verjaardag wordt Toon geopereerd door dr. Boersma en zijn assistent dr. Leliefeld. Twee ribben aan de linkerkant van de borstkas en drie ribben rechts worden vastgezet met speciale ribplaatjes. De operatie is een succes. Toon merkt al snel dat hij veel beter kan doorademen. Hierdoor herstelt hij voorspoedig van zijn longontsteking en kan hij de Intensive Care verlaten. ‘Vóór de operatie stond ik er niet best op’, weet hij. ‘Ik ben de avond ervoor zelfs bediend in de kapel van het ziekenhuis. De dokter durfde het toch aan om te opereren, omdat ik helder van geest was en sterk genoeg. Leeftijd zegt niet alles. Er wordt gekeken naar hoe je in het leven staat, hoe fit je bent en hoe je conditie is.’

Dankbaar
Minder dan twee weken na het ongeluk verlaat hij het ziekenhuis. En belofte maakt schuld: een paar maanden later brengt dr. Boersma een bezoek aan zijn melkvee- en loonwerkbedrijf in Den Dungen, dat al enige tijd wordt gerund door zijn drie zonen. Nu doet Toon weer wat hij altijd heeft gedaan: ‘Bezig zijn!’ Boodschappen doen met zijn vrouw Riek (92). Samen familie bezoeken en op zaterdag de kerk. De tuin bijhouden. En natuurlijk elke dag naar het bedrijf. Koffie drinken op kantoor. Naar de koeien. Bijvegen, brokken geven. ‘Ik prijs mezelf gelukkig en bedank onze lieve heer dat ik het allemaal nog kan.’

Ribfixatie is een vernieuwende en experimentele behandeling. Er lopen momenteel meerdere studies naar deze techniek. Vooralsnog lijkt ribfixatie met name zinvol voor speciaal geselecteerde patiënten met ernstig borstkastrauma.