Benauwdheid, hoesten, kortademig en vermoeid zijn. Het zijn klachten waar veel mensen wel eens last van hebben. Meestal is het onschuldig, maar ze horen ook bij de longziekte COPD. Bij deze ­chronische ziekte zijn de longen blijvend ontstoken, vaak ontstaan door roken, maar soms ook door luchtvervuiling, een erfelijke ziekte of moeilijk te behandelen astma.

Mevrouw Van Meggelen, verpleegkundig specialist Intensieve zorg Longgeneeskunde van Franciscus Gasthuis & Vlietland legt uit: ‘COPD is een verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem. Het is een ongeneeslijke ziekte. Ernstige benauwdheid is een van de belangrijkste kenmerken. De longen bij chronische bronchitis zitten altijd vol met kleine ontstekingen die blijvende schade veroorzaken. Bij longemfyseem gaan er langzaam steeds meer longblaasjes verloren. Hoe minder longblaasjes er zijn, hoe moeilijker het ademhalen wordt.’

Leren omgaan met ziekte
Omdat COPD een ongeneeslijke ziekte is, moeten patiënten met de ziekte leren leven. ‘Het doel is om de klachten te verminderen’, vertelt Van Meggelen. ‘Het is heel belangrijk dat patiënten hiermee aan de slag gaan. Stoppen met roken, zorgen voor een goede conditie, een goed gewicht en trouw medicatie innemen kunnen bij veel patiënten al helpen. Bij ernstigere vormen van COPD worden meer klachten ervaren en ondervinden patiënten meer hinder in het dagelijks leven. Het longrevalidatieprogramma kan dan uitkomst bieden.’ Patiënten worden verwezen naar de polikliniek door de huisarts. Patiënten met een verdenking op een COPD komen dan in het zogenaamde ‘zorgpad COPD’.

Intensieve begeleiding
Bij het Longrevalidatieprogramma worden patiënten twee keer per week intensief begeleid. Van Meggelen: ‘Tijdens de revalidatie wordt er gewerkt aan conditie en spierkracht. Tevens wordt, indien nodig, gewerkt aan het gewicht en de mentale status. Ook wordt veel aandacht besteed aan het geven van informatie over de ziekte en het vergroten van ziekte-inzicht. Iedere twee weken worden patiënten besproken in het overleg met meerdere deskundigen, zoals een longarts, verpleegkundig specialist, longconsulent, ­fysiotherapeut, ­diëtiste, longfunctieanalist en psycholoog. Hier worden de voortgang van de patiënt en eventuele problemen besproken’. ‘COPD gaat echt om het leren leven met de ziekte’, vertelt Van Meggelen. ‘Wij proberen patiënten daarom geen maatregelen op de leggen, maar kijken samen met hen wat er voor hen nodig is om de ziekte goed aan te kunnen pakken.’