Duurzaamheid, milieubewust en fair trade. Het zijn zo een paar termen die ook jou wellicht op het lijf geschreven staan. Je probeert zo ‘groen’ mogelijk te leven en daar heb je best wat voor over. Je fietst met liefde een stukje om, zodat je je boodschappen bij de biologische winkel kunt kopen, je scheidt het afval en je kiest met zorg je schoonmaakmiddelen. En wanneer er wat geverfd moet worden, ga je naar de winkel voor een pot watergedragen of acrylverf. Want die is milieuvriendelijk…

Pieternel Peltenburg weet wel beter. ‘De belangrijkste bestanddelen van de (synthetische) wateroplosbare verven komen uit de petrochemische industrie. Toch zitten er nog 5 tot 20% vluchtige, schadelijke stoffen in en een extra hoeveelheid conserveermiddelen, schimmelwerende stoffen en andere stoffen. Velen maken hun kwasten, rollers en emmers schoon onder de kraan, waardoor de kwaliteit van het grondwater wordt aangetast. Deze stoffen kunnen niet door de huidige waterzuiveringsinstallaties uit het water gefilterd worden, waardoor het weer schadelijk voor waterorga­nismen, planten, dieren en natuurlijk de mens is.’

Schone verf
Toch zijn er wel degelijk verven in de handel die geen aanslag plegen op het milieu. ‘Ik heb sinds 2008 een handels­onderneming in natuurlijke, schone verf voor je huis, je boot of je interieur’, legt Pieternel uit. ‘Deze natuurlijke en schone verf is gemaakt van natuurlijke grondstoffen zoals lijnolie, hennep, caseïne, aarde- en mineraalpigmenten. De verf zorgt voor een gezond binnenklimaat en is biologisch afbreekbaar. Je zou deze verven bij wijze van spreken gewoon kunnen composteren’, grinnikt Pieternel. ‘Ze zijn niet schadelijk voor het milieu. De kwasten kun je dan ook onder de kraan uitspoelen. Zelfs zwangere vrouwen kunnen gewoon met deze verf werken. Wist je overigens dat voor de oorlog alles met natuurverf geschilderd werd? Synthetische verf bestond toen nog niet. De gebouwen die met natuurverf geschilderd zijn, zitten nog steeds goed in de verf. Een goed voorbeeld daarvan is het Paleis van Versailles. Wanneer je de lijnolieverf er vanaf de basis goed op zet, kan het zo’n 15 tot 20 jaar mee. De verf gaat niet bladderen, maar heeft alleen zo nu en dan wat onderhoud nodig. Het enige wat je moet doen is het houtwerk af en toe afnemen en inwrijven met gekookte lijnolie. Hier in de buurt is een Vereniging van Eigenaren die zes jaar geleden ook voor lijnolieverf gekozen heeft toen de buitenboel geverfd moest worden. De kleur zit er nog steeds heel strak op. Het wordt hooguit wat mat of poederig, maar wanneer je het behandelt met lijnolie, zie je de kleur weer helemaal terugkomen. Er is hooguit wat mechanische schade die aangestipt moet worden, maar op die enkele plekjes na die je moet bijwerken, hoeft er jarenlang niet geschilderd te worden.’

Voor binnen en buiten
‘Met deze verf blijft het hout ook dampdoorlatend, waardoor houtrot geen kans krijgt’, vervolgt Pieternel
haar verhaal. ‘Dit in tegenstelling tot de reguliere verven, kitten en vulmiddelen die het hout te veel afdichten. Het gaat vooral om het vocht dat van binnen naar buiten gaat. Dat kan niet weg, met alle gevolgen van dien. De natuurverf kan gerust over oude verflagen heen geschilderd worden, mits je oude kitlagen en vulmiddelen als epoxy’s goed verwijdert en vervangt voor de juiste ­vulmiddelen. Een goede natuurverf voor buiten (ook binnen) is de lijnolieverf van Allbäck uit Zweden. Deze natuurverf strijkt gemakkelijk uit en met een pot verf kun je 25 m2 schil­deren. Omdat er geen oplosmiddel in zit, hoeft het ook niet uit te dampen en moet je het dun opbrengen. Je moet wel rekenen op een droogtijd van 24 uur bij 20º C. Bij de wateroplosbare verven van Tassili uit Frankrijk zijn de droogtijden vergelijkbaar met de reguliere water­oplosbare verven. Deze verven hebben een ecolabel.’ De natuurlijke verf is er voor allerlei doeleinden, van ­kleurlak tot muurverf en voor binnen en buiten.

Workshops
Pieternel geeft workshops in het milieuvriendelijk en duurzaam onderhouden van je huis. ‘Natuurverven zijn heel goede oplossingen voor de reguliere verven. Maar ik geef ook nog andere lessen, zoals een workshop speciaal voor kinderen waarin ze zelf verf leren maken met melk en pigmenten. Of workshops in sluieren, een bepaalde verftechniek waar je heel verrassende resultaten mee behaalt.’