Anderhalf miljoen mensen in Nederland hebben last van het Prikkelbare Darmsyndroom (PDS), dat klachten geeft als buikpijn en ontlastingsproblemen. Er is tot nu toe geen echt goede behandeling ontwikkeld voor PDS. Door het volgen van het FODMAP-beperkte dieet, ervaart driekwart van de patiënten toch een aanzienlijke verbetering van hun klachten. Dit blijkt uit recent wetenschappelijk onderzoek en is ook de ervaring in het Martini Ziekenhuis. Om deze belangrijke nieuwe ontwikkeling voor een breed publiek toegankelijk te maken, introduceert het ziekenhuis nu de website www.fodmapdieet.nl voor patiënten, diëtisten en huisartsen, met daarop veel praktische informatie over het dieet.

In Australië is ontdekt dat vijf voedingsstoffen buikklachten kunnen veroorzaken bij PDS-patiënten. Deze vijf stoffen vormen samen de afkorting FODMAP en zitten in bepaalde groenten, sommige fruitsoorten, een deel van de zuivelproducten en tarwe. Een dieet waarin deze stoffen onder leiding van een diëtist gedurende zes weken worden weggelaten, blijkt bij driekwart van de patiënten tot een sterke vermindering van de klachten te leiden. Als er een klachtenvermindering is opgetreden, volgt een periode waarin elk van de vijf stoffen opnieuw geprobeerd wordt. Zo kan worden bepaald welke stoffen en voedingsmiddelen structureel in de ban moeten. Maag-Darm-Leverarts Laurens van der Waaij heeft in samenwerking met diëtist Janneke Stevens van het Martini Ziekenhuis het dieet vertaald naar de Nederlandse eetgewoonten en inmiddels een eerste serie patiënten behandeld. Driekwart van hen gaf een aanzienlijke verbetering van hun klachten aan. Van der Waaij: ‘Ik ben hiermee begonnen omdat ik het moeilijk vond om mensen bij wie PDS geconstateerd was, te vertellen dat ik eigenlijk weinig voor ze kon betekenen. Toen ik hoorde van het succes van het FODMAP-beperkte dieet, wilde ik het dan ook toegankelijk maken voor onze patiënten en via de website voor de Nederlanders.’

Begeleiding
In de regel stelt de huisarts de diagnose ‘PDS’ en kan dan doorverwijzen naar een diëtist voor begeleiding tijdens het volgen van het FODMAP-beperkte dieet. Van der Waaij: ‘Het dieet is tamelijk ingrijpend en het is van belang om het nauwgezet te volgen. Patiënten ervaren het in het begin ook als vrij ingewikkeld, dus adviseer ik altijd er onder begeleiding van een deskundig diëtist aan te beginnen.’ Na de eerste zes weken is in ieder geval bekend of het dieet werkt en of het loont om langzaam te beginnen met herintroduceren. ‘Voor een kwart van de mensen heeft het dieet helaas geen effect’, zegt van der Waaij, ‘maar voor ruim een miljoen Nederlanders kan het dieet een goede oplossing zijn.’