Toevallig had ik dit jaar meerdere cliënten die ergens aan het einde van hun studie ‘waren blijven hangen’. Nog een paar tentamens, nog een eindscriptie; in alle gevallen zou de studie binnen een overzichtelijke termijn kunnen worden afgerond, maar was die nog niet af, en ze deden er niks meer aan.

Onafgemaakte zaken kosten energie. Iedereen herkent dat. Ook de kleine onaffe zaken. Een niet-ingeloste belofte, iets wat je geleend hebt en niet teruggegeven, een voornemen dat je steeds uitstelt, half af kluswerk, niet-gearchiveerde foto’s, losliggende snoeren… Als je ervoor gaat zitten, kunnen de meesten van ons een flinke lijst samenstellen. Alles wat niet af is vreet energie. Het blijft oppoppen en aandacht vragen, het geeft een gevoel van achterstallig onderhoud en het heeft een effect op ons zelfrespect, omdat we er (vaak onbewust) oordelen over hebben zoals lui, ongedisciplineerd, onbetrouwbaar en slap.

Vacuüm van doelloosheid
Het heeft echter nóg een effect, dat zichtbaar werd bij twee van de bovengenoemde cliënten. Omdat ze ‘nog met de opleiding bezig waren’, hadden ze beiden geen nieuwe doelen gesteld. Dat was geen bewuste keuze maar zo liep het, want ja, eerst moest die opleiding af. Zo raakten ze in een soort vacuüm van doelloosheid, waardoor ze niet uit de verf kwamen, en geen perspectief ervaarden. Zo hadden ze zich in een positie gemanoeuvreerd waarin ze de (mentaal-emotionele) prijs van een onafgemaakte opleiding betaalden, én de positieve effecten van doelen misten. De energie om de studie alsnog af te maken raakte steeds verder weg en er ontstond een negatieve spiraal.

Doelen stellen
Beide cliënten hadden mij met een heel andere hulpvraag benaderd; de onafgemaakte studies kwamen bij toeval ter sprake. Ze hadden zelf niet goed opgemerkt wat hen dat kostte. We gingen in gesprek over de invloed op hun levenslust, energie, zelfrespect, creativiteit, ontwikkeling en de ervaring van controle op hun leven. Beiden stemden ermee in om het afmaken van de studie én het stellen van doelen op de agenda van onze sessies te zetten. Mijn cliënten hadden hun studie natuurlijk niet voor niks verwaarloosd. Mensen hebben altijd een reden om te doen wat ze doen. Of te vermijden wat ze vermijden. Vaak ligt er faalangst aan ten grondslag, want wat je niet afmaakt is in ieder geval (nog) niet mislukt. Of je motivatie klopt niet. Of je hebt niet geleerd door te zetten; discipline aan te wenden. Met die achtergrond hebben we gewerkt. En we maakten een plan van aanpak. Beiden rondden binnen een paar maanden de studie af. Er viel een last van ze af. En er kwam ruimte voor doelen!

Zin geven aan het leven
Waarom hebben onze doelen zo’n positief effect op ons? Ze helpen ons vorm te geven aan onze waarden, dus de dingen die we echt belangrijk vinden in ons leven. En om uit de verf te komen, onze talenten te gebruiken, en ons te ontwikkelen. Dat geeft zin aan ons leven. Ook geeft het ons richting en drive. Het gaat erom dat jij je tijd en aandacht besteedt op de manier die jij belangrijk vindt, en waarbij jij tot je recht komt. En je creëert resultaten. Ondertussen train je vaardigheden als omgaan met tegenslag, doorzetten en oplossingsgerichtheid. Je daagt jezelf uit. Door de jaren heen is er een schat aan wetenschappelijk onderzoek gepubliceerd waaruit blijkt dat het hebben van uitdagende doelen belangrijk is voor ons welbevinden.

Om je levenslust een opkikker te geven handel je onafgemaakte zaken af. Dat doe je zo: maak een lijst en schrap wat je niet belangrijk vindt. Die dingen doe je niet. Plan de rest in, op een moment dat jou past. Als het in je agenda staat, geeft dat rust in je hoofd. En voer het uit. Zorg dat je niet alles alleen doet, maar maak afspraken om dingen samen te doen. Komt er een keer iets tussen, plan het direct opnieuw in. Vind een gelijkgestemde vriend of vriendin die hier ook mee aan de slag wil en support elkaar door te motiveren, successen te delen en elkaar door moeilijke momenten heen te helpen.

En dan de doelen: hoe vind je vervolgens doelen waar je warm voor loopt en die echt bij jou passen? Hoe werk je eraan? Hoe blijf je gemotiveerd? Wanneer geef je een doel op? Daarover gaat het volgende artikel. Zorg dat je er klaar voor bent!

Over Marije
Marije Zuidervaart is coach, en relatie- en gezinscoach in Amersfoort.
Coaching kan helpen als er iets niet werkt in jouw of jullie leven of gezin. Marije werkt met gevoelens, gedachten en overtuigingen, en lichaamsgericht. Eventueel plaatst ze je vraag in contextueel perspectief. Dat betekent onder andere dat er aandacht is voor dat wat je hebt opgedaan in je gezin van herkomst, en hoe je daarmee verder kan. En je bent altijd welkom om iemand die voor jou belangrijk is mee te nemen naar de gesprekken.